#1. Высокая літаратура
Лаўравы ліст,
дастаткова засохлы і хрусткі,
Бронзавы ключ, відавочна мастацкай работы,
Што адчыняў – невядома.
Высокай натуры
Гэта прыдасца…
Кавалачак высахлых сотаў,
Месячны промень,
абрывак калючага дроту –
Гэта, панове,
высокая літаратура.
Пэўна ж, рэцэпт дасканалы.
Галінка агрэсту,
Фігавы лісьцік ад першай мадэлі Адама,
Два паламаныя алоўкі,
чыясь тэлеграма
З доўгім шматкроп’ем замест шараговага тэксту,
Трохі тугі па нязбытным.
Пяро херувіма,
Усьведамленьне сваёй непатрэбнасьці.
Бура
У крышталёвае шклянцы.
Дзьве порцыі дыму –
Ад цыгарэт і спаленага гунамі Рыма –
Гэта, панове,
высокая літаратура.
Трохі крыві ад уласнага сэрца.
Атрута,
Што выдзяляе гніючае цела натхненьня.
Рогат нармальнага дурня.
Бутэлька аблуды.
І папяровыя крылы твайго пакаленьня.
І Апалонам садраная з Марсія скура –
Гэта, панове,
высокая літаратура.
#2. Аліса
Дзяўчынка ў карунках
сьпявае анёльскую песьню.
Стракозы над рэчкаю крэсьляць арабскія лічбы.
А човен плыве.
І раўнюткую лінію крэсьліць.
І ў хвалях люструюцца
дрэвы, карункі і німбы.
Дзяўчынка ў карунках
і пастар у чорным касьцюме.
Над імі стракозы, аблокі
і вокны ў Засьвецьце.
Сьціскаецца час і расьцягваецца,
як гума,
І ў сьвет за люстэркам
зьнікае карункавы вецер.
Дзяўчынка ўтаропіла ў неба блакітныя вочы.
Яна не патрапіць ніколі на баль каралевы.
А пастар у чорным
паверыць у гэта ня хоча,
Вяслом разьбіваючы
німбы на хвалях і дрэвы.
Дзяўчынка падзякуе за незвычайную казку,
Зь люстэрка асыплецца выцьвілы слой амальгамы.
І што нашы казкі,
алюзіі, німбы і маскі
Прад яснай вітрынаю галантарэйнае крамы.
Дзьве ручкі ў пальчатках
пакручваюць сон-парасонік,
Стракозы мільгаюць, як феі.
?Пэйзаж пастаральны.
І белым пылком
безнадзейнасьць асыпала скроні.
У шлях празь люстэрка, паэце.
У шлях разьвітальны.
#3. Замак Эшэр
Мой замак патанае.
Па сьцяне
Расколіна прабегла, як маланка.
Ён для мяне надзейным быў прыстанкам,
Каб паміраць наяве,
жыць у сьне.
Загасьлі ўсе лампады.
Кажаны
У вітражы запыленыя б’юцца.
І промні дня ў расколіны ліюцца,
Зьнішчаючы ілюзіі і сны.
Гляджу – у першы і апошні раз –
Пры асьвятленьні дзённым на пакоі.
Іржа на ланцугах, іржа на зброі,
І там не дыямэнт блішчыць, а страз.
О, колькі пылу!
Мёртвых матылёў,
Аплыўшых сьвечак,
павуты і друзу!
Я тут жыла, прымала фей і музаў,
Памерлых каралеў і каралёў…
Кідаюцца пад ногі пацукі.
Яны вішчаць, як вязьні Тарквемады.
І возера ўваходзіць вадаспадам
Праз вокны, што зачынены вякі…
Што ж, прызнаю паразу…
Гэты сьвет
Трымаўся на сьвятле трапяткім сьвечак,
Што пакідала ад істот і рэчаў
Бязважкі вытанчаны сілуэт.
Навошта ж мне трымацца за жыцьцё,
Бязьлітаснае ў плоцевасьці грубай?
Расколіны ўсё большаюць.
І кубак
Напоўнены марэньнем і асьцём.
#4. Парцэлянавая пастушка
На каміннае паліцы
так высока, так спакойна.
Мерна тахкае гадзіньнік,
пыл кладзецца на падлогу.
Не шапчы, што ў іншым сьвеце
сьвежы вецер, сьветла, зорна.
Не шапчы, што на паліцы
не спазнаць сябе, ні Бога.
Парцэлянавае цела
разьбіваецца так лёгка
Разам зь лялечнай красою
і маленькім нашым шчасьцем.
І ў аповедзе жыцьцёвым
застануцца, як апостраф, –
На’т ня літара, ня слова –
выбітныя нашы страсьці.
І таму – куды сьпяшацца!
Ціха дзынькае званочак
Музыкальнага куфэрка,
дзе захоўваюцца зоркі.
А інакшых не пабачаць
парцэлянавыя вочы.
І чаго ты, камінар мой,
плачаш горка, гэтак горка?
Ад таго, што недзе – вецер,
недзе – месяц, недзе – воля?
Ад таго, што, як ні пніся
быць найпершым над другімі,
А рукі дзіцячай дотык выпадковы –
і ня болей –
І асколкі на падлозе,
а душа, як пыл, над імі.
#5. Крошка Цахес
Прычэсвае фея маленькага злога калеку
(Адорваюць феі заўсёды маленькіх і злых).
Няшчасны карузьлік, асуджаны лёсам на зьдзекі,
Цяпер ператворыцца
ў талентаў зьмесьцішча ўсіх.
Чужых, не сваіх, зразумела.
А справа якая
Натоўпу, які пакланяцца кароне прывык?
І моўчкі паэт пажаўцелыя сшыткі гартае,
І моўчкі хавае ў шуфляду,
бы ў склеп, чарнавік.
Маленькі карузьлік
здаецца прыгожым і дужым.
Уладай надзелены –
мае і вартасьці ўсе.
Красуні свой гонар яму прапануюць,
як ружы.
Нашто яму ружы –
ён душы, як цукар, грызе.
А толькі пакіне яго дабрадатная фея –
Імгненна затопчуць,
у вазе патопяць начной.
І зноўку паэт перагортвае аркуш надзеі,
І пырскае новы карузьлік на троне сьліной.
І фея ўсё тая ж
пачвары расчэсвае космы
І верыць, што ўлада надзеліць яго дабрынёй.
Ніколі ня скончыцца гэтая метамарфоза.
І можа, паэт і карузьлік зьліваюцца ў ёй.
Ніколі на троне паэт не застаўся паэтам.
Ніколі на троне карузьлік
ня выпрастаў горб.
Але распрасьцёрты ля колаў бліскучай карэты,
Адны залатыя пантофлі і бачыць натоўп. 2000 г. |