Людміла Рублеўская АВАНТУРЫ ПРАНЦІША ВЫРВІЧА, ЗДРАДНІКА І КАНФЕДЭРАТА Раман прыгодніцкі і фантасмагарычны Чацвёртая кніга прыгод Пранціша Вырвіча і Баўтрамея Лёдніка
Пралог
Людміла РУБЛЕЎСКАЯ ГЛІНЯНЫ АНЁЛ
Гэта быў усяго толькі смешны гліняны анёл,
Пустацелы знутры, круглатвары і не фарбаваны.
Ад крыла адкалоўся кавалачак; трэшчыны-раны
На плячы засталіся, калі паваліўся пад стол.
Так, сямейная памятка. Хоць у сям’і аніхто
І не памятаў толкам, калі ён з’явіўся ў кватэры.
Прыкрываў на абрусе ён плямы, адцягваў парцьеры,
У далоні ўстаўлялі царкоўную свечку, і дом
Асвятляўся ціхмяным, таемным і цёплым святлом.
Час ад часу і ў гэтыя вокны ўлятала бяда.
І разгублена хтосьці шаптаў: “Ну завошта, як можна?”
І гліняныя крылы распростваліся асцярожна,
І аб іх разбіваліся звонку агонь і вада.
І празрыстыя слёзы цяклі з невідушчых вачэй.
Гаспадыня бурчэла пасля: “Зноў запэцкалі мухі!”.
А на свята якісьці юнак неабачлівым рухам
Збіў фігурку з паліцы і скардзіўся: “Пальцы пячэ”.
Аскалёпкі з падлогі змялі… Невялікая згуба,
Не крышталь і не золата – гліна.
А ўночы чагось
Гаспадыня слязьмі прамачыла падушку наскрозь.
Толькі ведала: знік, адышоў нехта родны і любы.
Пра мае раманы ў спецсемінарах
Людміла Рублеўская АВАНТУРЫ ДРАГУНА ПРАНЦІША ВЫРВІЧА Кніга трэцяя.
ПРАЛОГ
Двубой скончыўся раней, чым анісавая аквавіта. Хаця драгуны коннай літоўскай харугвы пілі яе, як сухі жвір прагна выпівае кожную дажджынку прыпозненага летняга дажджу.
Гледачы не паспелі пабіцца аб заклад, хто пераможа, а малады падхаружы трапным ударам шаблі акуратна ўклаў свайго пышнавусага даўганосага суперніка на траўку – на аптэчны рамонак, настой з якога добра дапамагае ад ветраў у жываце, на трыпутнік, які карысны для зажыўлення ранаў ды ад кашлю, на цыкорыю з сінімі кветкамі, што ўпарадкуе жоўць… Туды ж, на ліцвінскі дзірван, адправілася шабля, выбітая з рукі пераможанага – уторкнулася ў вільготную ад цёплых летніх дажджоў беларускую зямлю, загайдалася, затрымцела ад ганьбы, люструючы бяссілым лязом неба і белыя хмаркі…
Людміла РУБЛЕЎСКАЯ АВАНТУРЫ СТУДЫЁЗУСА ВЫРВІЧА Раман прыгодніцкі і фантасмагарычны.
Гайд па беларускіх скульптурах літаратурных персанажаў
- 26.12.2022 18:02
- Аўтар:
- Людміла Рублеўская
- Культура, Літаратура
У старым савецкім мультфільме пра падарожжа хлопчыка Нільса з гусямі ёсць уражлівы эпізод: Нільс апынаецца ноччу ў старым горадзе, дзе ажываюць скульптуры… Адны добрыя, другія ганарыстыя, з дрэва, з бронзы, з каменю — у кожнай свой характар і свая гісторыя…
Я часам уяўляла такую ж сітуацыю. Праўда, у маім маленстве помнікаў у родным Мінску было не так ужо шмат… У асноўным — афіцыёзныя… Вось зараз уявіць падобную містычную сцэну захапляльна — столькі з’явілася цікавых скульптур, у тым ліку так званых гарадскіх. І не толькі ў гонар канкрэтных людзей, але і літаратурных персанажаў.
«Справа не ў многасці, а ў вытрываласці і настойнасці малых лікам»
- 04.11.2022 15:18
- Аўтар:
- Людміла Рублеўская
- Культура
Калі пішаш пра яго, увесь час сутыкаешся з нейкім падвойным успрыманнем… Зрэшты, і пісьменнік Ян Скрыган адзначаў: «Даволі доўгі час мне думалася, што Цішка Гартны і Змітрок Жылуновіч — два чалавекі. І нават калі ўжо ведаў, што гэта няпраўда, усё роўна кожнае прозвішча выклікала свой вобраз. Цішка Гартны — паэт, пышнавалосы, тонкі, высокі і стройны, з кволым пявучым голасам; Змітрок Жылуновіч — грузны, мажны мужчына, малагаваркі, з цяжкім поглядам воч, строгі і нават суровы, прывучаны, каб яго слухаліся».
Пра тую ж падвойнасць казаў скульптар Заір Азгур, якому давялося ляпіць скульптурны партрэт Зміцера Жылуновіча і… перарабляць. Пачаў «з налётам байранізму», узятым ад «стихотворных настроений», потым зразумеў, што недарэчы…
Экранізацыя Коласа, Версаль, паром і трылінка
- 17.10.2022 19:49
- Аўтар:
- Людміла Рублеўская
- Культура
Падарожжа наша пачалося з парома.
Нават з двух, якія знаходзяцца побач, — вырашылі праехаць за адным разам, набрацца ўражанняў.
Літаратурныя і сапраўдныя млынары: гайд ад «Звязды»
- 24.10.2022 14:27
- Аўтар:
- Людміла Рублеўская
- Культура, Літаратура
25 кастрычніка па традыцыі на Беларусі святкуюць дзень млынароў… Даўней лічылася, што да гэтае пары ўсё збожжа змолатае, і млынары могуць адпачываць. Свята адзначалі проста на млыне, пачастунак накрывалі на жорнах…
Фота: pixabay.com