Пярсцёнак апошняга імператара. Аповесць.

Людміла Рублеўская
Пярсцёнак апошняга імператара
аповесць

Пралог

На чалавека палююць часцей, чым на звера. Іншыя гома сапіенсы, вядома.

Прынамсі, ягоны анёл-ахоўнік схаваўся, мусіць, вунь за тую аблачынку і роспачна захінае светлы твар лёгкімі рукамі, каб не бачыць перапэцканага гразёю і крывёю падапечнага. Той ушчаміўся спінай у зарослую кісліцай яміну пад вывернутым карэннем сасны і дрыжыць ад стомы і адчаю, і дыхае хрыпла і хутка, як і належыць зацкаванаму зверу. І ўжо, мабыць, нічога чалавечага не засталося ў ягоных запалых вачох… Хіба той самы сіні колер, за які сябры называлі яго Валошкаю…

Чытаць далей

Сэрца мармуровага анёла

Людміла Рублеўская Сэрца мармуровага анёла

Сэрца мармуровага анёла
аповесць

Статуя ангела

1
Люблю вандраваць.

Часам гэтая схільнасць ублытвае мяне ў авантурныя падзеі, якія не да твару такой самавітай асобе, як я, з навуковай ступенню кніжкамі і працай у сталічным музеі…
Ды не, гэта я перабольшваю наконт маёй самавітасці. Па-ранейшаму не паважаю сур’ёзных паседжанняў і павучальных размоў, увогуле цярпець не магу тое, што называецца «ўпарадкаванасцю». Акуратныя стосікі аркушаў і кніг на пісьмовым стале выклікаюць у мяне адно жаданне — зараз жа раскідаць іх. Утульна я адчуваю сябе толькі ў мастакоўскіх майстэрнях — там, дзе састаўленыя ўздоўж сцен кераміка і палотны, дзе на паліцах аскепкі невядомых пасудзін і дзівосныя букеты з сухіх кветак і птушыных пёраў… Дзе можна знайсці зусім нечаканыя прадметы — ад чалавечага чэрапа да ліхтара, з якім у мінулым стагоддзі абходчык чыгункі сустракаў цягнік… Дзе ў паветры, прапахлым алейнымі фарбамі, нібыта празрыстыя мятлушкі, лунаюць душы ненапісаных карцін. У антыкварныя філіжанкі нальецца кава, і пойдзе размова — пра Мастацтва…

Чытаць далей

20 год таму. Гарбаты ў Шніпоў. Львы і авечкі ў час завірухі

Прайшло ўжо амаль дваццаць гадоў, калі я і Віктар Шніп працавалі ў газеце «Літаратура і мастацтва», а гэта быў канец 1990-х- пачатак 2000-х. Мы прыдумалі рубрыку. Гэткі літаратарскі клуб, які збіраўся ў нас дома. Прыходзілі пісьменнікі, паэты, крытыкі. Я ставіла на стол старэнькі магнітафон «Вясна», усё запісвалася, а потым я рабіла разварот для «ЛіМа»… Цяпер, перачытваючы тыя мтэрыялы, здзіўляюся – востранька… Дзіва што кожны раз рэзаніравала. Далёка не ўсё можна друкаваць сёння. Бо выказваліся шчыра, абмяркоўвалі тусоўку…За адным сталом апыналіся людзі, якія сёння, можа, не вітаюцца. Таго-сяго і ў жывых няма. Меняліся ацэнкі, меркаванні. Не ўсё з «гарбатаў» пераведзены на сёння і ў лічбавы фармат.

Чытаць далей

Янук, рыцар Мятлушкі П’еса-казка ў 3-х дзеях

Людміла Рублеўская Янук, рыцар Мятлушкі П’еса-казка ў 3-х дзеях

Дзейныя асобы

Мятлушка.
Янук Шукайла-Залескі.
Князёўна Даратэя.
Кадук.
Лесавічок.
Жытнічак.
Начніцы.
Страхі.
Дзея першая

Ясная летняя ноч. На галінах дрэў гушкаюцца Мятлушка — танклявая дзяўчына ў лёгкай шэрай сукенцы, з пушыстымі попельнымі валасамі і празрыстымі крыламі за спіной, і яе сябры — Лесавічок і Жытнічак.

Мятлушка. Як хораша сёння ў лесе! Як ласкава свеціць Маці-Поўня!
Лесавічок. А на ялінах ужо выраслі зялёныя свечкі-пупышкі, духмяныя-духмяныя!
Жытнічак. І жыта ўжо зарунела… Калі яно вырасце вышэй за мяне, пойдзем зноў гуляць у хованкі!
Мятлушка (мройна). Як мне хочацца, каб здарылася нешта незвычайнае! Можа, збегаем да русалак, паслухаем іх песні?
Лесавічок. Не, лепей падыдзем да Чорнага балота, паглядзім, як з дрыгвы ўсплываюць срэбныя лілеі!
Жытнічак. Ціха, сябры, нехта ідзе!
Мятлушка. Гэта чалавек!
Лесавічок. Давайце павесялімся!
Жытнічак. Ён зусім малады — і адзін! Зараз настрашым!

Хаваюцца за ствалы дрэў. На паляну выходзіць малады хлапец у шляхецкай, але вельмі падранай вопратцы, з рыцарскім мячом. Гэта Янук.

Чытаць далей

Мельница и вода. В жерновах репрессивной машины жертвы и обличители менялись местами

Артыкул, напісаны па матэрыялах з архіву Віталя Скалабана.

“Перебираю документы… Глаз цепляется за строки из автобиографии Усса, где он рассказывает о своих злоключениях. Уехал от травли из Минска в Ленинград, там заведовал отделом русского искусства XIX века в Государственном Русском музее. Но, как утверждает Усс, его подставили троцкисты: был арестован за «дискредитацию мероприятий Советской власти по вопросу об отмене карточек». В ответ на кассационную жалобу дело стали дорасследовать.

«Новые свидетели из работников музея обо мне ничего не могли сказать худого, но среди свидетелей нашлась одна белорусская девушка, некто Зинаида Бандарина, и та сказала, что как будто я, будучи в Белоруссии, был связан с нацдемами и критиковал руководство белорусских писателей, говорил о председателе Союза белорусских писателей, о тов. Климковиче, что он не говорит, а поет, как псаломщик. Это было очень глупо и смешно, тем не менее это послужило серьезным обвинением меня и на основании этих материалов мне снова дали 5 лет исправительно–трудовых лагерей».

https://www.sb.by/articles/melnitsa-i-voda.html

Чытаць далей

Пантофля Мнемазіны

У №89 часопіса “Дзеяслоў” надрукаваная першая частка майго новага раману. Дакладна ведаю, што часопіс можна набыць у “Акадэмкнізе”. Каму цікава – вось адзін з раздзелаў. Але дзеянне адбываецца ў розных часах, у сучаснасці, у мінулым, а таксама  ў віртуальнай рэальнасці. Рэальнасцяў тут увогуле шмат)

РАЗДЗЕЛ ДРУГІ.

КУДЫ НЕ ДАЙШОЎ ФРАНЦЫСК АСІЗСКІ

Чытаць далей

Ночы на Плябанскіх Млынах

Людміла Рублеўская
Ночы на Плябанскіх Млынах

Магчыма, я памыляюся, але мне
заўсёды здавалася, што на дарозе,
па якой возяць мёртвых,
нават трава і дрэвы мяняюць колер.
        Густава Адольфа Бекер.

Містычная аповесць

Гэты дом пабудаваў вар’ят у вар’яцкім месцы.
І не было лепшага дому і лепшага месца ў гэтым вар’яцкім часе.

Агонь дабраўся да срэбнай стужкі, якая далікатна абвівала сьвечку з белага, духмянага воску, створанага няйначай пчалінай каралевай (хаця не, каралевы не вырабляюць воску, нават такога белага). Стужка адразу сьціснулася, пачарнела, выяўляючы сваяцтва не з высакародным металам, а з паперай, цярплівай, як прыроджаная паслугачка, і гэткай жа пакорлівай любому гаспадару… Ад яе лісьліва пацягнуўся струменьчык чорнага сьмярдзючага дыму, нагадваючы няшчыры клічнік напрыканцы палітычнага лозунгу.
— І гэта вясельныя сьвечкі! – дакорліва прамовіла Дарота, прыціскаючы пацямнелай мельхіёравай лыжкай для гарбаты бліскучую паперку і спрабуючы атадраць яе рэшту ад васковага сьцябла. – Уявіце сабе, як гэткі дым выглядае падчас вянчаньня!

Чытаць далей

Цыкл “Алюзіі”

 

Алюзіі

 

#1. Высокая літаратура
Лаўравы ліст,
дастаткова засохлы і хрусткі,
Бронзавы ключ, відавочна мастацкай работы,
Што адчыняў – невядома.
Высокай натуры
Гэта прыдасца…
Кавалачак высахлых сотаў,
Месячны промень,
абрывак калючага дроту –
Гэта, панове,
высокая літаратура.
Пэўна ж, рэцэпт дасканалы.
Галінка агрэсту,
Фігавы лісьцік ад першай мадэлі Адама,
Два паламаныя алоўкі,
чыясь тэлеграма
З доўгім шматкроп’ем замест шараговага тэксту,
Трохі тугі па нязбытным.
Пяро херувіма,
Усьведамленьне сваёй непатрэбнасьці.
Бура
У крышталёвае шклянцы.
Дзьве порцыі дыму –
Ад цыгарэт і спаленага гунамі Рыма –
Гэта, панове,
высокая літаратура.
Трохі крыві ад уласнага сэрца.
Атрута,
Што выдзяляе гніючае цела натхненьня.
Рогат нармальнага дурня.
Бутэлька аблуды.
І папяровыя крылы твайго пакаленьня.
І Апалонам садраная з Марсія скура –
Гэта, панове,
высокая літаратура.

Чытаць далей